- тұрпайы
- син.: дөрекіМәликенің тұрпайы сөздері сенің кішкене жүрегіңе тықылдата тиген екен (С.Сматаев).
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
тұрпайы
Смотреть что такое "тұрпайы" в других словарях:
тұрпайы — сөздер. лингв. Әдепті сөздерді әдепсіз (дөрекі) сөздермен ауыстырып қолдану арқылы жасалатын сөздер (дисфемизмдер). Т ұ р п а й ы с ө з д е р сыпайы сөздерге қарама қарсы. Т ұ р п а й ы с ө з д е р көбінесе ауызекі сөйлеу тілінде жиі қолданылады… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Материализм — (лат. materialis заттық) философиядағы негізгі бағыттардың бірі. Ол сонау антикалық заманнан бастау алады. Бұл көзқарас бойынша, болмыстың барлық формаларының негізі және субстанциясы ретінде материалдық бастаманы есептейді. Материя, табиғат,… … Философиялық терминдердің сөздігі
доғалақ — 1 1. (Ақт.: Шалқ., Ойыл, Тем., Жұр.; Қост.: Об., Семиоз.) арбаның дөңгелегі. Арбаның д о ғ а л а ғ ы н жөндеді (Ақт., Шалқ.). Мына бір д о ғ а л а қ т ы ң он екі шабағы бар екен (Қост., Семиоз.). 2. (Қост., Об.; Маң., Шевч.) шығыршық. Маған бір д … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қожбандай — Қ орда., Арал) ірі, үлкен, тұп тұтас; тұрпайы. Әкел қ о ж б а н д а й темекіңнен Қ орда., Арал) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
оданы — (Түрікм.: Красн., Небид., Ашх., Таш., Мары; Орал, Чап.; Гур., Маңғ.) тұрпайы, ерсі, орынсыз мінез. Осындай істерді өзіңе о д ан ы болар демейсің (Түрікм., Небид.). Ол о д а н ы сөз айтпайтын адам. Бізде о д а н ы адам деп тіл алмайтын, сөзді… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сөдөгей — 1 (Алм., Шел.) тұрпайы, өрескел. Ол жігіт с ө д е г е й сөйлейді екен (Алм., Шел.) 2 (Алм.: Шел., Кег.; Шығ.Қаз., Тарб.) оқшау, жалғыз. Ол жігіт с ө д е г е й жүреді екен (Алм., Кег.). Алыста бір с ө д ө г е й мал көрінеді (Шығ.Қаз., Тарб.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сұқсұр — (Гур., Маңғ.) жаман, тұрпайы. Сөздің с ұ қ с ұ р ы (Гур., Маңғ.). [Өзбек тілінде сухсур келбетті, ажарлы (Узб. рус. сл., 1959)] … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
түйетауық адам — (Ақт., Ойыл; Гур., Есб.) қисық, тұрпайы мінезді адам. Өзің бір айтқанға көнбейтін т ү й е т а у ы қ а д а м екенсің ғой (Ақт., Ойыл) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
құрапат — зат. жерг. Кішігірім ойын той, сауық, думан, қуаныш, қызық. Дастарқан басына жиналғандардың біліміне, ақыл ой дәрежесіне қарай мұндай қ ұ р а п а т т ы айтылатын әңгімелердің бірде сыпайы, бірде тұрпайы болуы мүмкін (О.Сәрсенбай, Шығ., 5, 166).… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
сыпайы — сөздер. лингв. Мағынасы дөрекі, тұрпайы сөздерді сыпайы сөзбен ауыстырып қолдану арқылы жасалған сөздер (эвфемизмдер). С ы п а й ы с ө з д е р, әдетте, сыпайыгершілік пен әдептілікке, мәдениеттілікке негізделеді (Б.Қалиұлы, Қазіргі қаз. тілі, 85) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
